 Nusaybin, Türkiye |
Nusaybinden bir görünüm |
Mardin Siyasi Haritası |
| Harita |
Türkiye Cumhuriyeti sınırlarında bulunduğu yer |
| Bilgiler |
| Şehir nüfusu |
127.417 ilçe nüfusu[] (2009) |
| Yüzölçümü |
1.170 km² |
| Rakım |
500 metre |
| Koordinatlar |
370°07′30″N, 410°24′00″S |
| Posta kodu |
47300 |
| Alan kodu |
0482 |
| İl plaka kodu |
47 |
| Yönetim |
| Coğrafi bölge |
Güneydoğu Bölgesi |
| İl |
Mardin |
| Kaymakam |
Yücel GEMİCİ[Türkiye Cumhuriyeti kaymakamı] |
| Belediye başkanı |
Ayse gökkan |
| Kaymakamlık website |
{{{internet1}}} |
Tarih
ipek yolu üzerinde Suriye ile sıfır noktasında bulunan Nisebin , Dicle Nehri ile Fırat Nehri arasındaki havzanın yani Mezopotamya'nın kuzey kısmında bulunmaktadır. M.Ö. 4500 yıllarında Subarular tarafından kurulan şehir, M.Ö. 3000 yıllarında Sümer kralı Lugazakis tarafından “Nırbo” olarak adlandırılmış ve Çağ-Çağ deresinin batısında yeniden inşa edilmiştir. Tarih süresince yukarı Mezopotamya'nın en büyük şehri olarak sürekli yer almıştır.
Kuruluşundan Sümerlerin yıkılışına kadar (M.Ö.2850) Sümer imparatorluğuna bağlı kalmıştır. M.Ö.2850-2300 Yılları arasında Akadlar ,M.Ö. 2300-2060 Yılları arasında Akad-Sümer imparatorluğu,M.Ö. 2060-1800 Yılları arasında Babilliler, M.Ö.1800-1305 Yılları arasında Mitanililer , M.Ö.1305-715 de Asurlular, M.Ö.612-330 Yılları arasında Med-Persler, M.Ö. 330 da Selefkuslar, M.Ö. 130-M.S. 50 Yılları arasında Abgar krallığı, sonrada Romalıların hakimiyetine girmiştir. M.S. 637 Yıllarına kadar şehir sürekli Romalılar ile Sasaniler arasında el değiştirmiştir. M.S 637 yılında İslam orduları hakimiyetine giren Nusaybin, sıra ile Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Eyyubiler, Selçuklular, M.S.1258 de Hulagu hanın eline geçmiş, daha sonra Karakoyunlular, Artukoğulları ve Akkoyunlular , daha sonra da 1516 yılında Osmanlı İmparatorluğuna geçmiştir.
Nusaybin'in ilk kurulduğundaki adı bilinmemektedir. Ancak Sümerler döneminde “Nırbo” denilmiştir.{ElceOglu}
Babilliler şehre Armis veya Nisibis, Huri-Mitaniler Nabila,Kenge, Nas-ü-bina, Asurlular Meppin-Suba, Romalılar Antimosya, Süryaniler Nasibina-Sarbo, Sasaniler Ahvaz , Araplar Nasibeyn, Osmanlılar ise Nisebin, Cumhuriyet döneminde de Nusaybin adını almıştır. Web Sitesi:[www.bilisim-h.com]
Görülüyor ki 5000 yıldır hep aynı isim kullanılmıştır.
Tarihi süreçte birçok önemli olaya tanıklık eden şehir, en parlak dönemini M.Ö.130 yıllarından başlamak kaydı ile M.S. 637 yılları arasında yaşamıştır. Hıristiyanlık dininin yayılması ile şehirde her türlü eğitimi veren bir fakülte kurulmuş ve eldeki tarihi verilere göre bulunulmuş?] 2000 öğrenci bu üniversitede eğitim görmekteydi. En parlak dönemini ise mor efrem döneminde yaşayan okulun bir Yönetmeliğinin olduğu bilinmektedir.
Nüfus
Şehrin nüfusu 2008 yılına göre 110 .568'dır. 1990'da 49.671 olan nüfusu 2000'de 74.110'a, 2007'de 88.296'ya çıkmıştır. İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 10 belde, 90 köy ve 500 mahalleden oluşmaktadır.mardinin idil ilçesi eskiden köy olup nüsaybine bağlı olup şimdi ilçe durumundadır.
nüsaybinde etkili aşiretler ömerka,alika,hasına,datka...
Sosyal Yapı ve Kültür
Kent değişik bir sosyal yapıya sahiptir. Eski yerli nüfusun çoğunluğunu kayıp etmiştir. Sınır kapısı olması, köyden şehre son yıllardaki göçler dolayısıyla kentin sosyal yapısı tamamen değişmiştir. Bu değişiklikler ister istemez beraberinde büyük sorunları da getirmektedir.
Şehir başta da belirtildiği gibi E-90 Karayolu üzerindedir. Bu nedenle ulaşım imkanları iyi bir konumdadır. Karayolu haricinde şehrin içinden geçen ancak uzun süredir uluslar arası ulaşıma kapalı bir demir yoluna sahiptir. Diyarbakır'a mesafesi 152 km.,Mardin'e 56 km.,Şanlıurfa'ya 220 km.,Gaziantep'e ise 360 km.dir. Zaho'ya uzaklığı 140 km., Kamışlıya ise 1 km. kadardır. Kent tamamen düz bir alana kurulmuştur. İlçe sınır şehri olması dolayısı ile yerli turist bakımından oldukça şanslıdır. Hafta sonları genelde çevre il ve ilçelerden gerek ticaret için gerekse de mesire için çok sayıda yerli turist gelmektedir.
Tur olanakları ve konaklama tesisleri: Dünyanın en hızlı gelişen sektörlerinden biri olan turizm, çalışma imkanları yaratması, ülke ekonomisine katkısı yanında insanlar arasında din, dil ve ırk ayrımı gözetmeksizin barış, dostluk ve kardeşlik duygularını geliştiren ve bu yönüyle dünya barışının oluşumuna hizmet etmesi yönünden büyük önem taşımaktadır.
Ülkemiz dünya turizm pazarında ortaya çıkan değerlere ve yeni beklentilere her yönüyle cevap verebilecek bir turizm potansiyeline sahiptir. Turizm sektörünün son yıllarda dünyadaki en yüksek büyüme hızını gerçekleştirmiş ve uluslar arası turizm örgütlerinin takdirlerini kazanmıştır. Konuklarımıza ve halkımıza sunulacak olan hizmetin kalitesi ile doğal ve kültürel değerlerinin korunması yönünden harcanacak çabalar da en az ekonomik göstergeler kadar önem taşımaktadır.
Nusaybin ilçesinde turizm Bakanlığından işletme belgeli tesisler:
• Nusaybin Nezirhan Turistik Dinlenme Tesisleri 72 yataklı, 4 yıldızlı ,
• Aydın konaklama tesisleri: 70 yataklı 3 yıldızlı,
• Doğu Turistik konaklama tesisleri. İş hacmi nedeniyle kapalı bulunmaktadır.
Kara-Hava ve Demir yolları Ulaşımı:
l) Kara: İlçemiz eskiden önemli kervan yolları üzerinde bulunmakta idi . Kuzeyde Samsun limanına kervan yolu ile bağlı idi . Tarihte kral yolu “Halk arasında” “İpek Yolu” olarak adlandırılan ve ilçemizden geçen E-90 kara yolu Nusaybin'in gelişmesine ve önemli bir merkez olmasına büyük katkıda bulunmuştur. Japonya ve Çin'den getirilen ipekler,kervanlarla bu yoldan geçirilmiştir. Bu nedenle Nusaybin'in eski çağlarda nüfuz ve önemi büyüktür. Güney demir yolunun hizmete girmesiyle bu önem azalmış ve Nusaybin için duraklama dönemi başlamıştır.
2) Hava: İlçemizde hava yolu yapma imkanı daha önce Diyarbakır hava yolları ile yapılmakta idi. 2000 yılında Mardin hava yolunun açılması ile uçak seyahatleri Mardin hava yolu yolcu uçak seferleri ile yapılmaya başlandı. Mardin den haftanın bes günü sefer yapılmaktadır.
3) Demir yolları Ulaşımı : TCDD yolları 1892 yılında Osmanlılar zamanında başlatılmış olup, Haydarpaşa-Bağdat demir yolları yapılmış bu proje ile Avrupa ve Asya'da Basra'ya kadar devamı sağlanmıştır. Bugüne kadar kapalı olan yol, 2001 yılında açılmıştır. Bugün Gaziantep-Nusaybin arasında çalışan bölgesel tren haftanın üç günü çalışmaktadır. Son zamanlarda toplu taşıma ve piyasadan daha ucuz ve hesaplı yük taşımaları artmıştır. Nusaybin'e diğer illerden alıcı, seker,demir ile pirinç gibi taşımalar yapılmaktadır. Yolcu taşımacılığı olarak öğrenci,.öğretmen,sporcu,muhtar ile sakatlara değişik indirim uygulanmaktadır.
İlçemizde Haydarpaşa-Bağdat arasında Toros ekspresi çalışmaktadır. Bu ekspresin bölgemiz için faydası büyüktür. Haftada bir gün Bağdat seferi yapılmaktadır.
Berlin-Bağdat demir yolunun büyük bir bölümü sınırı izleyerek Nusaybin den Suriye topraklarına girer ve Irak'a ulaşır. Bu demir yolu 1912 yılında tamamlanmıştır.
Köyler
|
NUSAYBİNE BAĞLI BELDE , KÖY VE MEZRALAR
|
|
|
Yıllara göre nüfus
|
|
NO
|
YENİ İSMİ |
ESKİ İSMİ |
Nsb.uzaklık |
1980 |
1985 |
1990 |
1997 |
2000 |
|
1
|
Yolbilen |
Arbetê |
14 km |
679 |
1135 |
926 |
476 |
539 |
|
2
|
Akçatarla |
Dala |
08 km |
910 |
1110 |
1233 |
1281 |
1174 |
|
3
|
Akağıl |
Derzandik |
08 km |
139 |
196 |
112 |
75 |
138 |
|
4
|
Çatalözü |
Gundkê xêlit |
04 km |
314 |
368 |
477 |
934 |
532 |
|
5
|
Açıkyol |
Aferê |
15 km |
147 |
130 |
57 |
0 |
0 |
|
6
|
Kalecik |
Kelehê |
14 km |
486 |
634 |
457 |
156 |
251 |
|
7
|
Duruca |
Kertvênê |
08 km |
1712 |
2217 |
2708 |
2963 |
4147 |
|
8
|
Düzce |
Sirinçk |
17 km |
292 |
193 |
178 |
0 |
0 |
|
9
|
Çağlar |
Şanişê |
06 km |
146 |
132 |
142 |
110 |
116 |
|
10
|
Girmeli |
Girêmira |
22 km |
1452 |
1917 |
2116 |
4081 |
9051 |
|
11
|
Dibek |
Badibê |
33 km |
151 |
118 |
59 |
0 |
0 |
|
12
|
Sınırtepe |
Aznavurê |
30 km |
|
|
130 |
158 |
170 |
|
13
|
Güneli |
Geliyêsora |
30 km |
892 |
457 |
70 |
0 |
0 |
|
14
|
Söğütlü |
Girêbiya |
32 km |
536 |
645 |
681 |
459 |
506 |
|
15
|
Çiğdem |
Grêmara |
26 km |
324 |
494 |
422 |
389 |
374 |
|
16
|
Kantar |
Qanterê |
22 km |
383 |
500 |
572 |
583 |
375 |
|
17
|
Değirmencik |
Qolika |
40 km |
473 |
341 |
114 |
0 |
0 |
|
18
|
Tekağaç |
Mişawilê |
40 km |
152 |
156 |
148 |
0 |
0 |
|
19
|
Eskihisar |
Marinê |
22 km |
246 |
279 |
277 |
0 |
0 |
|
20
|
Kayadibi |
Mendikan |
18 km |
131 |
172 |
191 |
0 |
0 |
|
21
|
Mağaracık |
Berhokê |
30 km |
|
|
|
0 |
0 |
|
22
|
Pazar |
Bazarê |
50 km |
102 |
94 |
0 |
0 |
0 |
|
23
|
Hasantepe |
Tilhasanê |
26 km |
709 |
974 |
868 |
562 |
621 |
|
24
|
Kuruçay |
Şwêşkê |
22 km |
|
|
|
0 |
0 |
|
25
|
Akarsu |
Stililê |
31 km |
1761 |
3274 |
3652 |
3568 |
8342 |
|
26
|
Kuşkaya |
Gürik |
30 km |
|
|
|
0 |
0 |
|
27
|
Görentepe |
Bizgurê |
40 km |
894 |
750 |
666 |
0 |
0 |
|
28
|
Kuyular |
Cibilgravê |
51 km |
651 |
789 |
671 |
363 |
595 |
|
29
|
Çalı |
Çalê |
55 km |
440 |
471 |
426 |
0 |
0 |
|
30
|
Eskiyol |
Çuva |
08 km |
54 |
39 |
26 |
29 |
30 |
|
31
|
İlkadım |
Hebisê |
40 km |
248 |
239 |
259 |
59 |
155 |
|
32
|
Karacaköy |
Xerabreşk |
60 km |
144 |
121 |
130 |
0 |
0 |
|
33
|
Güvenli |
Xirbeka |
50 km |
200 |
172 |
181 |
126 |
0 |
|
34
|
Erdoğdu |
Bezekê |
36 km |
|
|
|
|
|
|
35
|
Yavruköy |
Kurikê |
38 km |
320 |
372 |
276 |
182 |
190 |
|
36
|
Durakbaşı |
Qesraserçiqanê |
17 km |
241 |
270 |
244 |
243 |
353 |
|
37
|
Doğanlı |
Talatê |
48 km |
499 |
575 |
600 |
0 |
0 |
|
38
|
Eskimağara |
Zivingê |
30 km |
95 |
124 |
120 |
0 |
0 |
|
39
|
Bahçebaşı |
Bawernê |
06 km |
1048 |
1033 |
1041 |
741 |
789 |
|
40
|
Beylik |
Baqisyan |
07 km |
401 |
395 |
202 |
235 |
201 |
|
41
|
Gürün |
Gurinê |
08 km |
170 |
147 |
167 |
118 |
129 |
|
42
|
Nergizli |
Nergizlokê |
14 km |
125 |
137 |
459 |
70 |
36 |
|
43
|
Taşköy |
Erebanê |
56 km |
235 |
161 |
56 |
0 |
0 |
|
44
|
Yerköy |
Binerdka |
30 km |
372 |
425 |
289 |
295 |
357 |
|
45
|
Kaleli |
Efşê(Şikrine) |
44 km |
444 |
459 |
0 |
0 |
0 |
|
46
|
Balaban |
Birguriya |
27 km |
|
431 |
183 |
126 |
221 |
|
47
|
Sayar |
Girefşê |
30 km |
|
|
|
|
|
|
48
|
İkiztepe |
Têzxerab |
38 km |
198 |
455 |
592 |
711 |
717 |
|
49
|
Odabaşı |
GundıkŞikro |
25 km |
840 |
785 |
621 |
477 |
800 |
|
50
|
Çamurlu |
Çamirlê |
40 km |
|
|
|
|
|
|
51
|
Üçköy |
Xarabêalê |
36 km |
657 |
586 |
423 |
287 |
175 |
|
52
|
Dağiçi |
Xerabêmişka |
30 km |
345 |
214 |
60 |
0 |
0 |
|
53
|
Turgutlu |
Kemina |
45 km |
199 |
177 |
190 |
179 |
296 |
|
54
|
Bakacık |
Kınıkê |
35 km |
898 |
871 |
872 |
0 |
0 |
|
55
|
Sapanlı |
Fıskinê |
40 km |
|
|
|
|
|
|
56
|
Günyurdu |
Merbabê |
26 km |
453 |
450 |
321 |
0 |
0 |
|
57
|
Çilesiz |
Mezramihoka |
33 km |
586 |
663 |
130 |
38 |
44 |
|
58
|
Kocadağ |
Mezragelyepira |
50 km |
269 |
246 |
219 |
0 |
0 |
|
59
|
Üçyol |
Sêderyê |
31 km |
207 |
143 |
41 |
0 |
0 |
|
60
|
Tepeüstü |
Tilminarê |
22 km |
1304 |
1507 |
1601 |
1005 |
1482 |
|
61
|
Tepealtı |
Tilyaqubê |
18 km |
1147 |
1306 |
1603 |
1150 |
1343 |
|
62
|
Yandere |
Hatxê |
26 km |
664 |
987 |
847 |
0 |
0 |
|
63
|
Açıkköy |
Bamidê |
20 km |
645 |
633 |
567 |
351 |
425 |
|
64
|
Yolindi |
Cibiltinê |
18 km |
325 |
449 |
409 |
174 |
298 |
|
65
|
Büyükkardeş |
Cinatamiho |
45 km |
833 |
1063 |
1428 |
1034 |
1053 |
|
66
|
Küçükkardeş |
Cinatahiso |
48 km |
512 |
495 |
533 |
99 |
105 |
|
67
|
Heybeli |
Dêrcemê |
64 km |
287 |
222 |
256 |
0 |
0 |
|
68
|
Kuruköy |
Xerabêbaba |
40 km |
727 |
848 |
927 |
0 |
0 |
|
69
|
Dallıağaç |
Herbê |
50 km |
696 |
468 |
545 |
403 |
443 |
|
70
|
Tepeören |
Xirbêzil |
30 km |
132 |
136 |
139 |
0 |
0 |
|
71
|
Doğuş |
Quzo |
30 km |
88 |
107 |
125 |
0 |
0 |
|
72
|
Çölova |
Menderê |
15 km |
180 |
237 |
201 |
208 |
208 |
|
73
|
Dirim |
Şabanê |
22 km |
88 |
68 |
45 |
0 |
0 |
|
74
|
Günebakan |
Zorava |
23 km |
144 |
166 |
157 |
125 |
128 |
|
75
|
Pınarbaşı |
Serêkaniyê |
30 km |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
76
|
Yazyurdu |
Qesirbelek |
38 km |
|
|
|
|
|
|
77
|
|
Hesinmeyrem |
|
|
|
|
|
|
|
78
|
Sayar |
Grefşê |
27 km; |
|
|
|
|
|
|
79
|
Narlı |
Xirbehinarê |
22 km |
|
|
|
|
|
|
80
|
|
Xirbêcelal |
22 km |
|
|
|
|
|
